Przejdź do zawartości

Antylopa indyjska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Antylopa indyjska
Antilope cervicapra[1]
(Linnaeus, 1758)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

Cetartiodactyla

Podrząd

przeżuwacze

Infrarząd

Pecora

Rodzina

wołowate

Podrodzina

antylopy

Plemię

Antilopini

Rodzaj

Antilope
Pallas, 1766

Gatunek

antylopa indyjska

Podgatunki
  • A. c. cervicapra (Linnaeus, 1758)
  • A. c. rajputanae Zukowsky, 1927
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Antylopa indyjska[3], dawniej: garna[4] (Antilope cervicapra) – gatunek ssaka z rodziny wołowatych, jedyny przedstawiciel rodzaju antylopa (Antilope). Gatunek dawniej bardzo liczny. Czerwona księga gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN) zalicza gatunek do grupy gatunków najmniejszej troski (least concern – LC)[2].

Nazwa „antylopa”

[edytuj | edytuj kod]

W polskiej literaturze zoologicznej nazwa „antylopa” była w przeszłości używana jako pierwszy człon szeregu nazw zwierząt parzystokopytnych: antylopa karłowata (Neotragus pygmaeus) – obecnie antylopka karłowata, antylopa końska (Hippotragus equinus) – obecnie antylopowiec koński, antylopa modra (†Hippotragus leucophaeus) – obecnie antylopowiec modry, antylopa sarnia (Pelea capreolus) – obecnie pelea sarnia, czy antylopa szabloroga (Hippotragus niger) – obecnie antylopowiec szablorogi)[4]. Publikacje encyklopedyczne określały mianem antylopa nieokreślone „zwierzęta roślinożerne, zamieszkujące stepy i sawanny Afryki i Azji”[5], czy zwierzęta „należące do gatunku przeżuwaczy pustorogich, jak suhak, kozica, gnu i niektóre inne”[6]. Nazwa nie określała więc konkretnego zwierzęcia.

W wydanej w 2015 roku przez Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk publikacji „Polskie nazewnictwo ssaków świata” autorzy zaproponowali wprowadzenie polskiej wersji binominalnego nazewnictwa wernakularnego ssaków i przypisali nazwę „antylopa” wyłącznie dla zwierząt z rodzaju Antilope, a w konsekwencji dla jedynego członka tego rodzaju, czyli Antilope cervicapra przyjęto nazwę antylopa indyjska[3].

Charakterystyka

[edytuj | edytuj kod]

Ciało samców ma barwę brunatną lub czarną, samice są żółtobrązowe. Brzuch u obu płci jest biały. Samce garny posiadają długie, skręcone rogi.

  • Długość: do 100-150 cm
  • Wzrost: 60-85 cm
  • Waga: 25-35 kg
  • Długość życia: do 13 lat
  • Długość ciąży: 5-6 miesięcy
  • Liczba młodych: 1

Występowanie

[edytuj | edytuj kod]

Indie. Introdukowany w Argentynie i Teksasie, gdzie jego obecną liczebność ocenia się na wyższą niż w obszarze naturalnego występowania.

Tryb życia

[edytuj | edytuj kod]

Żyje w stadach. Jest roślinożercą.

Podgatunki

[edytuj | edytuj kod]

Wyróżniono dwa podgatunki antylopy indyjskiej[7]:

  • A. cervicapra cervicapra
  • A. cervicapra rajputanae

Wykorzystanie

[edytuj | edytuj kod]

Z połączonych rogów wykonywano broń kolną zwaną madu, tradycyjne uzbrojenie indyjskich fakirów[8]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Antilope cervicapra, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b Antilope cervicapra, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  3. a b Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk, 2015, s. 297. ISBN 978-83-88147-15-9.
  4. a b Zygmunt Kraczkiewicz: SSAKI. Wrocław: Polskie Towarzystwo Zoologiczne – Komisja Nazewnictwa Zwierząt Kręgowych, 1968, s. 81, seria: Polskie nazewnictwo zoologiczne.
  5. Słownik języka polskiego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. ISBN 978-83-01-17377-7.
  6. red. Witold Doroszewski: Słownik języka polskiego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  7. Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Antilope cervicapra. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 20 czerwca 2010]
  8. Madu. W: George Stone: A glossary of the construction, decoration, and use of arms and armor in all countries and in all times: together with some closely related subjects. New York: Jack Brussel, 1961, s. 423.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Halina Komosińska, Elżbieta Podsiadło: Ssaki kopytne : przewodnik. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002. ISBN 83-01-13806-8.